Πρόκειται για μία πανάρχαια θεραπευτική μεθοδολογία, η οποία χρησιμοποιείται και σήμερα, έχοντας υποστεί με την πάροδο των αιώνων πολλές τροποποιήσεις και βελτιώσεις. Έχει τις ρίζες της στην αρχαία Κίνα και στηρίζεται στην παρατήρηση ότι στη λειτουργία του ανθρώπινου σώματος σημαντικό ρόλο παίζουν μερικοί ενεργειακοί δρόμοι που σχετίζονται με τις διαδρομές βασικών νεύρων ή ομάδων νευρώνων που στο βελονισμό ονομάζονται «μεσημβρινοί».
Στη διαδρομή τους υπάρχουν μερικά σημεία στα οποία, επεμβαίνοντας με μηχανικό ερεθισμό (στην περίπτωση του βελονισμού εισάγοντας βελόνες στο δέρμα σε άλλοτε άλλο βάθος) βελτιώνουμε τη διαταραγμένη ροή της ενέργειας με θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Στην Κίνα ο βελονισμός χρησιμοποιείται για θεραπεία μιας μεγάλης γκάμας ασθενειών και συμπτωμάτων τους. Ενδεικτικά αναφέρονται κάποιες ασθένειες οι οποίες περιλαμβάνονται στο Κείμενο του Πανεπιστημίου της Σαγκάης της Παραδοσιακής Κινεζικής Ιατρικής : Χρόνια Ιγμορίτιδα, Κώφωση, Γλαύκωμα, Μυωπία, Ρινίτιδα, Πονόδοντος, Κοινό Κρυολόγημα, Σχιστοσωμίαση, Βρογχικό Άσθμα, Ακράτεια, Αιματουρία, Αμηνόρροια, Δυσμηνόρροια, Αιμορροϊδες, Έκζεμα, Πρόπτωση Μήτρας, κλπ.
Η τέχνη του βελονισμού βασίζεται στον συνδυασμό των πέντε στοιχείων και αυτά είναι το ξύλο, η φωτιά, η γη, το μέταλλο και το νερό .
Οι βασικοί μεσημβρινοί είναι οι εξής 12 : πνευμόνι, συκώτι, χοληδόχος κύστη, παχύ έντερο, στομάχι, σπλήνα, καρδιά, λεπτό έντερο, ουροδόχος κύστη, νεφρά, περικάρδιο, τριπλός θερμαστής καθώς και οι δύο έξτρα μεσημβρινοί. Σε πολλές χώρες του Κόσμου, ο βελονισμός συνδυάζεται αρμονικά με την κλασσική ιατρική. Στον βελονισμό η μέτρηση των αποστάσεων μεταξύ των σημείων του βελονισμού ισούται με το μέγεθος του νυχιού του αντίχειρά μας. Για να γίνει κάποιος βελονιστής, απαιτείται πρωτίστως να έχει πτυχίο κλασσικής ιατρικής.
Δεν υπάρχει μόνο η Παραδοσιακή Κινεζική Ιατρική TCM, αλλά επίσης ο ιαπωνικός βελονισμός, ο κορεατικός βελονισμός κλπ.
Το 2010 η ΟΥΝΕΣΚΟ συμπεριέλαβε τον Βελονισμό στον Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας, ύστερα από σχετική αίτηση της Κίνας.